โครงการส่งเสริมอาชีพ ตามพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี (เรียกโดยย่อ ว่า “โครงการส่งเสริมอาชีพ ตามพระราชดำริ ฯ” ) คือ หนึ่งในกลุ่มโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชนในถิ่นทุรกันดาร ที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สำนักงานโครงการสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งเป็นส่วนราชการในสังกัดสำนักพระราชวังจัดทำขึ้น เพื่อยกระดับชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ห่างไกลการคมนาคม โดยทรงเริ่มต้นจากโครงการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดารในด้านต่างๆ เช่น การศึกษา โภชนาการ สุขภาพอนามัย การสาธารณสุข การเกษตร เป็นต้น
ในเวลาต่อมา ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ดำเนินงานต่อยอด ขยายผลไปสู่การพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนในชุมชนทุรกันดาร เริ่มต้นจากครอบครัวของเด็กนักเรียนในโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน ศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” รวมทั้งราษฎรในชุมชนที่ไม่มีอาชีพ ไม่มีรายได้ แม้ส่วนใหญ่จะมีอาชีพด้านการเกษตร เช่น การทำนา ทำไร่ ก็ได้ผลผลิตเพียงพอแค่การบริโภคในครัวเรือน มีเหลือพอจำหน่ายได้บ้างก็เพียงเล็กน้อย จึงไม่มีรายได้อื่นใดมาจุนเจือครอบครัว ทำให้สมาชิกในครอบครัวต้องเดินทางไปทำงานรับจ้างในพื้นที่อื่นๆ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้จัดทำ “โครงการส่งเสริมอาชีพ” สำหรับราษฏรในพื้นที่โครงการตามพระราชดำริฯ
โครงการส่งเสริมอาชีพ ตามพระราชดำริ ฯ มีลักษณะเด่นคือ เป็นกิจกรรมที่มุ่งพัฒนาศักยภาพของราษฎร ให้มีงานทำ มีอาชีพเสริม โดยเน้นที่ภูมิปัญญาท้องถิ่นและวัฒนธรรมพื้นบ้าน ส่งเสริมการรวมกลุ่มกันทำงานในลักษณะกลุ่มอาชีพ โดยขอให้แต่ละกลุ่มอาชีพตั้งถิ่นฐานอยู่ในภูมิลำเนาของตนเอง โดยมีสำนักงานโครงการสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ ประสานความร่วมมือกับหน่วยงานร่วมปฎิบัติงาน เช่น กรมส่งเสริมสหกรณ์ กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ กรมส่งเสริมการเกษตร เป็นต้น ให้คำแนะนำ ความช่วยเหลือ จัดฝึกอบรมและพาไปศึกษาดูงานตามสถานที่ต่างๆ สนับสนุนด้านการพัฒนาทักษะฝีมือ การให้ความรู้เรื่องการบริหารจัดการกลุ่ม การเงินการบัญชี
| 
